Echte melk

Soms sta je verbaasd van de informatie op je eigen blog. Zo ontdekte ik dat mijn laatste bericht op zondag 30 december geplaatst zou zijn. Ik vermoed dat tijd of datum van de computer in de war is, want ik heb mijn schrijfsel toch echt op zaterdagavond geplaatst. Of dat belangrijk is? Voor mij wel. Zondag = rustdag. Geen computer, geen geknutsel, geen...  Nee, geen hele rij verboden, maar even met je neus gedruk op hetgeen er werkelijk op aankomt in het leven. Zo, dat moest me even van het hart.

Een tijdje heb ik de melk voor ons gezin gehaald bij Het Melkhuusje, een melktap in een dorp verderop. Maar toen ik besloot wat te bezuinigen, kwam er een einde aan de melkreisjes (vanwege extra tijd, benzine en ook nog 20 cent per liter meer dan voor de goedkope supermarktmelk).
Vorige week kwam ik een keer langs de tap en besloot weer eens een paar liter mee te nemen. Toen hing daar de aankondiging dat de boer was overgegaan op biologische bedrijfsvoering. Dat verandert natuurlijk de zaak.
Een paar van onze meiden zijn allergisch voor melk. Volgens Mia Tijoe-America (of ik het goed spel weet ik niet, ik heb haar leerzame boek uitgeleend) komen veel allergische reacties op zuivelprodukten doordat bij het pasteuriseren van melk eiwit'klonters' ontstaan die moeilijk verteerbaar zijn en afvalstoffen opleveren die de allergische reacties veroorzaken. En bij lang houdbare produkten is die klontering nog erger. Het is wat kort door de bocht verteld, maar daar komt het in grote lijnen op neer.
Het zou dus zo moeten zijn dat produkten van rauwe melk geen reactie veroorzaken. Nu kan ik het niet met zekerheid zeggen, maar ik weet wel dat de meiden geen probleem hebben met boerenkaas. Ik ga dus elke week netjes naar de kaasboerderij om ons kilootje jonge kaas te halen.
Een paar maanden geleden heb ik er gelijk ook een fles biologische karnemelk gekocht en sindsdien drinken we karnemelk van eigen produktie. Ik vulde telkens een melkfles met gewone melk, gemengd met een kopje karnemelk. Na een dag of twee op het aanrecht hadden we weer een fles heerlijk frisse karnemelk. Ik heb het ook geprobeerd met de melk van de melktap en die karnemelk was nog beter. Met 'winkelmelk' wordt de karnemelk nogal klonterig, echt "schudden voor gebruik", de biologische, rauwe karnemelk was gladder. En het allerbeste, totaal niet klonterig, was de "gekarnde karnemelk".
Ik had een deel van de rauwe melk in een Tupperware taartdoos gedaan, daar gaat 5 liter in en hij past precies op de groentela in de koelkast. De volgende dag heb ik de melk afgeroomd, wat karnemelk bij de room gedaan en het ook op het aanrecht gezet om aan te zuren. Ik had de room royaal afgeschept, als er melk bij de room terechtkomt, wordt het toch karnemelk. Na anderhalve dag heb ik het gekarnd (daar gebruik ik de Quickchef van Tupperware voor).
 Eigenlijk was het niet helemaal zuur genoeg, maar het was zaterdagavond en ik vermoedde dat maandagochtend de room niet meer lékker zuur zou zijn. Het duurde nu nogal lang voordag er boter ontstond, maar uiteindelijk is het gelukt. Ik heb de karnemelk afgegoten door een zeef, de boter in een schaal gedaan, een aantal keren met zo koud mogelijk water gewassen tot er helder water afkwam en er vervolgens het water uitgeperst.
 Uiteindelijk had ik 125 gram lekkere boter, een half pakje dus. Zou ik onze totale botervoorraad zelf willen maken, dan heb ik minstens 40 liter melk per week nodig, zoveel magere melk krijgen we hier niet verwerkt. Het blijft dus bij een aardigheidje, maar ik weet nu dat het werkt. En nog goed ook, want er zit duidelijk minder water in dan in boter uit de winkel. Het spettert dus minder als je vlees gaat braden. Bovendien betaal je voor het water wél de boterprijs...
In het verleden had ik ook wel eens een poging gewaagd, maar die boter was nogal ranzig, ik vermoed dat ik niet de goede karnemelk had, althans karnemelk die niet de goede bacteriën bevatte. Ik probeer dus zuinig om deze "karnemelkketen" in stand te houden. Het enige lastige is om de flessen schoon te krijgen. Een tip  bij de kaasboerderij vandaan: week de karnemelkflessen met koud water, dan laat het aanplaksel redelijk makkelijk los.